Η επιλογή της FIBA να κινηθεί «εκ του ασφαλούς» στους τελικούς αγώνες της διοργάνωσης, αφήνοντας εκτός καθιερωμένους και ανερχόμενους Ευρωπαίους διαιτητές, προκαλεί συζητήσεις και έντονες εντυπώσεις. Η απόφαση δεν φαίνεται να σχετίζεται με την αγωνιστική αξία των διαιτητών, αλλά με μια καθαρά πολιτική στρατηγική που στόχευε στη διασφάλιση της απόλυτης ουδετερότητας.
Ο αποκλεισμός των φαβορί
Διαιτητές που θεωρούνταν φαβορί για τους τελικούς, όπως οι Wojciech Liszka (Πολωνία), Gatis Salins και Martins Kozlovskis (Λετονία), αλλά και ο Boris Krejic (Σλοβενία), είχαν πλούσια παρουσία σε κρίσιμους αγώνες της διοργάνωσης.
- Ο Liszka σφύριξε, μεταξύ άλλων, την αναμέτρηση Τουρκία – Σερβία (95-90) στη Ρίγα, καθώς και το Σερβία – Τσεχία (82-60), επιβεβαιώνοντας τον ρόλο του σε υψηλού επιπέδου παιχνίδια.
- Ο Salins είχε σημαντικές αναθέσεις στο Κατοβίτσε, όπως το Γαλλία – Σλοβενία (103-95) και το Ισραήλ – Σλοβενία (96-106), δείχνοντας την εμπιστοσύνη που απολαμβάνει.
- Ο Kozlovskis σφύριξε κρίσιμα παιχνίδια στην Κύπρο, όπως το Ελλάδα – Ισπανία (90-86) και το Ελλάδα – Βοσνία (77-80), αγώνες με ιδιαίτερη βαρύτητα για τις ισχυρές ευρωπαϊκές ομάδες.
- Ο Krejic είχε παρουσία σε αγώνες με υψηλή προσέλευση στο Τάμπερε, όπως το Σουηδία – Φινλανδία (90-93) και το Λιθουανία – Γερμανία (88-107), ενώ χειρίστηκε και τον κρίσιμο αγώνα Φινλανδία – Λιθουανία (78-81).
Η απουσία τους από τους τελικούς προκάλεσε απορία, ιδίως όταν σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αυτή του Salins, μιλάμε για διαιτητές με εμπειρία σε τελικό Ολυμπιακών Αγώνων.
Η «ασφαλής» λύση της FIBA
Αντί να εμπιστευθεί αυτούς τους διαιτητές, η FIBA στράφηκε σε ονόματα από εκτός Ευρώπης: τον Χόρχε Βάσκεζ (Πουέρτο Ρίκο), τον Χούλιο Ανάγια (Παναμάς) και τον Ματ Κάλιο (Καναδάς). Η επιλογή αυτή δεν είχε να κάνει με ζήτημα ικανότητας, αλλά με την ανάγκη να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο υποψίας σχέσεων ή επιρροών από το ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Το τίμημα της πολιτικής
Η FIBA απέδειξε ότι προτιμά να «θυσιάσει» την ανάδειξη των Ευρωπαίων διαιτητών, προκειμένου να θωρακίσει τη διοργάνωση απέναντι σε κάθε πιθανή αμφισβήτηση. Μια απόφαση που, αν και εγγυάται την απόλυτη αποστασιοποίηση, αφήνει σοβαρά ερωτήματα για το μέλλον της ευρωπαϊκής διαιτησίας και το κατά πόσο οι κορυφαίοι διαιτητές της ηπείρου θα έχουν τη δυνατότητα να βρεθούν στη σκηνή που τους αξίζει.