Όταν η βία εισβάλλει στο γήπεδο της αθωότητας... (μια άποψη για το Youth Officials)

 

Το περιστατικό στην Papillion της Νεμπράσκα πριν από 10 μέρες, όπου ένας πατέρας χτύπησε με γροθιά έναν ανήλικο διαιτητή σε αγώνα εφήβων, δεν είναι απλώς ένα σοκαριστικό γεγονός από μια μακρινή πολιτεία των ΗΠΑ. Είναι ένας καθρέφτης μπροστά στον οποίο οφείλουμε όλοι να σταθούμε. Γιατί όσα διαδραματίστηκαν εκεί απέχουν ελάχιστα από εικόνες που έχουμε δει κατά το παρελθόν και στα ελληνικά γήπεδα. Μόνο που εκεί, αυτή τη φορά, υπήρξε διάγνωση διάσεισης, καθώς και μια δημόσια συγγνώμη που ουσιαστικά δεν μας "λέει" απολύτως τίποτα...


Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα, η ΕΟΚ δίνει χώρο στους νέους μέσα από το πρόγραμμα “Youth Officials” για την περίοδο 2025–2026. Μια δράση που φιλοδοξεί να εντάξει ανήλικους αθλητές σε ρόλους διαιτητή και γραμματείας στους αγώνες των αναπτυξιακών ηλικιών. Μια πρωτοβουλία με σύγχρονη φιλοσοφία, που μιλά για ολιστική εκπαίδευση, υπευθυνότητα, συμμετοχή και καλλιέργεια θετικών προτύπων. Στην πράξη, μιλά για ένα παιδί που αφήνει για λίγο τη φανέλα και στέκεται απέναντι από συνομηλίκους του με τη σφυρίχτρα στο χέρι.


Εδώ όμως γεννιέται το καίριο ερώτημα. Είναι έτοιμη η κοινωνία του ελληνικού αθλητισμού να προστατεύσει αυτά τα παιδιά;


Διότι το διεθνές περιστατικό μάς δείχνει με τον πιο ωμό τρόπο τι μπορεί να συμβεί όταν η πίεση από πλευράς των γονιών και των κηδεμόνων, ο φανατισμός και η έλλειψη ορίων συναντούν έναν ανήλικο που έχει αναλάβει ρόλο “δικαστή” σε έναν αγώνα. Στην Papillion, ένας 41χρονος πατέρας επιτέθηκε πισώπλατα σε έναν μαθητή όγδοης τάξης επειδή δεν του άρεσε ένα σφύριγμα. Το αποτέλεσμα ήταν διάσειση, δικαστική καταδίκη και μια οικογενειακή τραγωδία που ξεπερνά το μπάσκετ.


Στο ελληνικό πλαίσιο, το “Youth Officials” έρχεται με αγαθές προθέσεις. Θέλει να δημιουργήσει νέα στελέχη, να διδάξει σεβασμό στους κανονισμούς, να βοηθήσει τα παιδιά να κατανοήσουν τη δυσκολία του ρόλου του διαιτητή. Όλα αυτά είναι απολύτως σωστά. Όμως υπάρχει ένα κενό που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Οι ανήλικοι αυτοί δεν έχουν περάσει από σχολή διαιτησίας, παρά μόνο από ένα σεμινάριο. Δεν έχουν εμπειρία διαχείρισης έντασης. Δεν έχουν εκπαιδευτεί σε συνθήκες πίεσης από εξέδρα, πάγκο και γονείς. Δεν έχουν διευθύνει ματς δίπλα σε έμπειρους.


Αναλαμβάνουν, έστω και σε αγώνες χωρίς σκορ, τη “δικαιοσύνη” ενός παιχνιδιού. Και η δικαιοσύνη, ακόμη και στο MiniBasket, γεννά αντιδράσεις. Όχι από τα παιδιά. Από τους μεγάλους.


Εδώ η ευθύνη μετατοπίζεται καθαρά στους ενήλικες. Στους γονείς, στους προπονητές, στους παράγοντες, στις ίδιες τις ομοσπονδίες. Αν δεν υπάρξει απόλυτη μηδενική ανοχή στη λεκτική και σωματική βία, αν δεν υπάρξει αυστηρό πλαίσιο προστασίας των ανήλικων officials, τότε το πιο καλοπροαίρετο εκπαιδευτικό πρόγραμμα μπορεί να μετατραπεί σε πεδίο κινδύνου.


Το περιστατικό της Νεμπράσκα δεν είναι ακραία εξαίρεση. Αποτελεί μια προειδοποίηση. Μας δείχνει τι συμβαίνει όταν τα όρια καταρρέουν και όταν η ήττα στο παιδικό μπάσκετ εκλαμβάνεται ως προσωπική προσβολή. Μας θυμίζει ότι η εκπαίδευση στον αθλητισμό δεν αφορά μόνο τους νεαρούς διαιτητές και αθλητές, αλλά κυρίως τους ενήλικες που στέκονται γύρω από το γήπεδο.


Και η ερώτηση είναι: Για τους γονείς τι κάνει η ΕΟΚ;


Ευχαριστώ για τη φιλοξενία,


Άννα Σταύρου